มะเร็งตับชนิด HCC เป็นหนึ่งในมะเร็งที่เจอทั่วไป โดยผู้ป่วยไม่ค่อยแสดงอาการใดๆ ผู้ป่วยมะเร็งตับ 50% กว่าเวลาตรวจเจอโรคก็อยู่ในขั้นระยะสุดท้ายแล้ว ประมาณ 75% ของ มะเร็งตับชนิด HCC เกิดขึ้นในเอเชีย โดยจีนเป็นสัดส่วนมากกว่า 50% ของทั่วโลก ในเอเชีย โดยเฉพาะในประเทศจีน มีอุบัติการณ์ของมะเร็งตับชนิด HCC ระยะสุดท้ายสูงที่สุด มะเร็งตับที่เพิ่งได้รับการวินิจฉัยมักจะรุกรามไปถึงหลอดเลือดใหญ่ (MVI) ซึ่งพบได้บ่อยกว่าการแพร่กระจายนอกตับ (EHS)

　　อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันนี้ ยังไม่มีความเห็นพ้องต้องกันหรือแนวทางการรักษาสำหรับมะเร็งตับชนิด HCC ระยะสุดท้ายเฉพาะที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่เนื้องอกร้ายแรงในตับร่วมกับ MVI  มีวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยประเภทนี้หรือไม่？ เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมานี้ น.พ.หลง ซินอาน จากแผนกการแพทย์ของโรงพยาบาลมะเร็งฟูด้ากว่างโจว ได้แบ่งปันกับทุกคนเกี่ยวกับ HAIC ในการรักษาโรคมะเร็งตับในการบรรยายครั้งที่ 60 ของ "มุงมองใหม่ของฟูด้า  ห้องบรรยายของศจ.ดร.สวี เค่อเฉิง"

　　01 HAIC คืออะไร？

　　HAIC，即肝动脉灌注化疗，是一种经肝动脉将化疗药物直接输注到肿瘤相关供血动脉的治疗方式，在增加病灶局部的药物浓度，有效减轻肿瘤负荷的同时，又通过肝脏的首过消除效应减轻了药物的系统毒性。

　　HAICหรือการฉีดยาคีโมเข้าหลอดเลือดแดงตับ เป็นวิธีการรักษาโดยการฉีดยาคีโมเข้าไปในหลอดเลือดแดงที่เกี่ยวข้องกับเนื้องอกโดยตรงผ่านทางหลอดเลือดแดงตับ โดยจะเพิ่มความเข้มข้นของยาเฉพาะที่ในรอยโรค และลดภาระของเนื้องอกได้อย่างมีประสิทธิภาพในขณะเดียวกันจะช่วยลดความเป็นพิษของยาโดยผ่านfirst-pass effect ของตับ

　　ตั้งแต่ปี 1995 คู่มือการรักษามะเร็งตับจากสมาคมโรคตับของญี่ปุ่นได้ระบุว่า การให้ยาเคมีบำบัดทางหลอดเลือดแดงไปยังตับ (HAIC) เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายที่เป็นมะเร็งเฉพาะที่ ในคู่มือการรักษามะเร็งตับของเกาหลีใต้ การให้ HAIC ได้รับการแนะนำสำหรับผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายที่ไม่มีภาวะ EHS การรักษาด้วยยาระบบล้มเหลว หรือไม่เหมาะสมที่จะได้รับการรักษาด้วยยาระบบ ในแนวทางการรักษามะเร็งตับของไต้หวัน การให้ HAIC ยังได้รับการแนะนำเป็นวิธีการรักษาแรกสำหรับผู้ป่วยที่มีลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดพอร์ตัล (PVTT)

　　ปัจจุบัน HAIC ได้กลายเป็นวิธีการรักษาที่สำคัญสำหรับมะเร็งตับระยะกลางและระยะสุดท้าย และได้รวมอยู่ใน "แนวทางการวินิจฉัยและการรักษามะเร็งตับ (ฉบับปีค.ศ. 2022)" ของคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ นอกจากนี้ สมาคมการรักษาเนื้องอกแห่งประเทศจีนแนะนำให้ HAIC-FOLFOX (สูตรยาคีโมที่ผสมผสานด้วย oxaliplatin， leucovorin และ fluorouracil) เป็นหนึ่งในทางเลือกการรักษาผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC ระยะสุดท้าย มีหลักฐานมากขึ้นที่แสดงให้เห็นว่า HAIC คือการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC

　　02 HAIC ดำเนินงานอย่างไร？

　　วิธีดำเนินการชอง HAIC นั้นคล้ายกับการฉีดสารอุดตันประสมยาคีโมเข้าในหลอดเลือดแดงผ่านสายสวนแบบธรรมดา (TACE)  ขั้นแรกให้เจาะหลอดเลือดแดงที่ขาหนีบข้างขวา (หรือหลอดเลือดแดงอื่น ๆ เช่น หลอดเลือดแดงเรเดียล หลอดเลือดแดงใต้กระดูกไหปลาร้า ฯลฯ) จากนั้นจึงใส่สายสวนเข้าไปในหลอดเลือดแดงช่องท้อง และ เยื่อแขวนลำไส้ตามลำดับแล้วฉีดสีตรวจดู เพื่อสวนสายเข้าในหลอดเลือดแดงที่เลี้ยงเนื้องอก ถ้าเนื้องอกได้รับเลือดจากทั้งหลอดเลือดแดงช่องท้องและหลอดเลือดแดงเยื่อแขวนลำไส้ หรือรับเลือดจากหลอดเลือดแดงอื่นๆ สายสวนขนาดเล็กจะถูกใส่เข้าไปในหลอดเลือดแดงที่ใหญ่ที่สุดของเนื้องอก

　　肝癌（肿块） ก้อนมะเร็งตับ

　　肝脏 ตับ

　　门静脉หลอดเลือดดำพอร์ทัลตับ

　　肝动脉หลอดเลือดแดงตับ

　　导管超选择插到肝脏肿瘤供血动脉 การใส่สายสวนแบบ  เข้าไปในหลอดเลือดแดงที่เลี้ยงเนื้องอกในตับ

　　ในระหว่างการรักษาด้วย HAIC มักใช้สายสวนไมโครแบบมีหรือไม่มีหัวสายที่ฝังผ่านผิวหนังในการให้สูตรยา FOLFOX  ในปัจจุบัน การให้ FOLFOX ซ้ำๆ เป็นเทคนิคการฉีดยาเข้าเส้นเลือดแดงที่นิยมใช้กันทั่วไปในการรักษา หากไม่พบการลุกลามของโรคที่ชัดเจนในการประเมินติดตามผลครั้งแรก แนะนำให้รักษาด้วย HAIC อย่างน้อย 4 ครั้ง หากรอยโรคนอกตับลุกลามแต่รอยโรคในตับได้รับการควบคุมแล้ว แนะนำให้ทำการรักษาทั่วร่างกายบนพื้นฐานการรักษาของ HAIC ในเวลาเดียวกัน หากมีการลุกลามของรอยโรคในตับอย่างชัดเจนหรือเกิดความเป็นพิษที่ไม่สามารถทนได้ ควรพิจารณาการหยุดการรักษาด้วย HAIC

　　เรื่องที่น่าสังเกตคือ ประสิทธิผลของการรักษา HAIC ขึ้นอยู่กับสูตรยาที่เลือกใช้ ในการรักษา HAIC ที่ใช้ยาออกซาลิพลาติน ทางเลือกการรักษาที่ใช้กันทั่วไป ได้แก่ HAIC-FOLFOX เพียงอย่างเดียว  HAIC รวมกับ MTA  HAIC รวมกับ ICls HAIC รวมกับ ICls และMTA  และ HAIC รวมกับ TACE

　　เนื่องจากเนื้องอกมีหลากหลายชนิด ความไวของผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC ระยะสุดท้ายที่มีต่อการรักษาด้วยคีโมนั้นจึงแตกต่างกันอย่างมาก เพื่อเพิ่มผลประโยชน์ในการอยู่รอดของผู้ป่วยทั้งกลุ่มให้มากที่สุด สามารถคัดกรองผู้ที่มีโอกาสตอบสนองต่อการรักษา HAIC-FOLFOX ด้วยวิธีการคาดการณ์ และผู้ป่วยที่อาจจะไม่ตอบสนองให้รักษาด้วยวิธีที่มีประสิทธิภาพอื่นๆโดยเร็วที่สุด อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะรักษา HAIC หรือไม่ แพทย์ต้องประเมินเป็นรายกรณีก่อน

　　03 HAIC เหมาะกับใครบ้าง？

　　โดยทั่วไปแล้ว การรักษา HAIC เหมาะกับผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC ที่มีเนื้องอกร้ายแรงในตับ อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ป่วยที่มีมะเร็งแพร่กระจายนอกตับ เมื่อเนื้องอกในตับหรือการทำงานของตับเป็นปัจจัยหลักที่มีผลต่อการพยากรณ์โรคนั้น HAIC ก็ยังเป็นหนึ่งทางเลือกในการรักษาเช่นกัน ในการทดลองทางคลินิกของการรักษา HAIC-FOLFOX เมื่อเร็วๆนี้ สำหรับผู้ป่วยที่มีสมรรถภาพการทำงานของตับในเกณฑ์ระดับChild-Pugh A ถึง B7 นั้น การรักษาด้วย HAIC เพียงอย่างเดียวหรือ HAIC ร่วมกับการรักษาทั่วร่างกายแสดงให้เห็นความทนทานที่ดี นอกจากนี้  HAIC ยังสามารถใช้เป็นการรักษาแบบเสริมในช่วงก่อนการผ่าตัด เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดซ้ำในผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC ด้วยเหตุนี้จึงปรับการพยากรณ์โรคให้ดีจากการผ่าตัด

　　04 ภาวะแทรกซ้อนของ HAIC และการรักษาที่เกี่ยวข้อง

　　การอุดตันของสายสวนหรือการหลุดจากตำแหน่งของปลายสายสวนเนื่องจากการเกิดลิ่มเลือด： การเกิดลิ่มเลือดหลังการใส่สายสวนสามารถป้องกันได้โดยการฉีดยาเฮปาริน เมื่อยืนยันว่าสายสวนอุดตันแล้ว ควรเปลี่ยนสายสวน หากพบว่าปลายสายสวนหลุด ควรย้ายผู้ป่วยไปที่ห้องผ่าตัด DSA เพื่อปรับสายสวนกลับมาที่ตำแหน่งเดิม นอกจากนี้ควรสังเกตด้วยว่าการเจาะและการใส่สายสวนควรเป็นไปอย่างอ่อนโยนและเป็นมาตรฐานเพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อนของหลอดเลือด (เช่น การตีบ การอุดตัน และการเกิดโรคหลอดเลือดโป่งพองผิดปกติ Pseudoaneurysm) สามารถใช้ยาละลายลิ่มเลือด เช่น Rivaroxaban ได้หากจำเป็น

　　อาการปวดท้อง： อาจเกี่ยวข้องกับเนื้องอกหดตัวเล็กลงอย่างรวดเร็วหรือหลอดเลือดแดงกระตุกจากการฉีดยา Oxaliplatin โดยทั่วไปอาการปวดนี้มักเกิดขึ้นระหว่างการให้ยา Oxaliplatin และจะทุเลาลงทันทีหลังจากให้ยาเสร็จ อย่างไรก็ตาม ในผู้ป่วยส่วนน้อย อาการปวดนี้อาจรุนแรงแต่สามารถบรรเทาได้อย่างรวดเร็วโดยการหยุดให้ยา Oxaliplatin หรือการรักษาตามอาการ (เช่น การใช้ยาแก้ปวดลิโดเคน และการใช้ยาแอนไอโซดามีนรักษาอาการปวดเกร็ง)

　　ความเป็นพิษที่เกี่ยวข้องกับตัวยาที่ใช้ของการรักษา HAIC： อาการที่พบบ่อย ได้แก่ เม็ดเลือดขาวลดลง นิวโทรพีเนียลดลง อาเจียน ท้องเสีย  การทำงานของตับเสียหาย (เช่นค่าALT AST บิลิรูบิน เพิ่มขึ้น) และการทำงานของไตเสียหาย (เช่นค่า Creatinine เพิ่มขึ้น) และภาวะแทรกซ้อนจากยาร่วมกันอื่นๆ  เช่น กลุ่มอาการมือและเท้าบวมแดง（Hand-foot syndrome ，HFS） และความดันโลหิตสูง ภาวะแทรกซ้อนจากยาที่เกี่ยวข้องกับการรักษา HAIC-FOLFOX ส่วนใหญ่สามารถทนได้และสามารถบรรเทาได้ด้วยการรักษาตามอาการ

　　หลักการรักษาที่แนะนำสำหรับผลข้างเคียงที่เกี่ยวข้องกับการรักษา HAIC มีดังนี้  สำหรับผลข้างเคียงระดับ 1-2 ให้รักษาตามอาการโดยไม่ต้องปรับขนาดยา สำหรับผลข้างเคียงระดับ 3 หรือ 4 ควรหยุดการให้ยาอย่างเหมาะสมและควรรักษาตามอาการอย่างฉับไวควรปรับขนาดยาคีโมในการรักษาครั้งต่อไปตามสถานการณ์ หรือควรหยุดการรักษาด้วย HAIC ทันทีหากจำเป็น

　　HAIC มีผลการรักษาที่แน่นอนสำหรับผู้ป่วยมะเร็งตับชนิด HCC ระยะสุดท้าย และอาจเป็นหนึ่งในทางเลือกการรักษาที่ช่วยเหลือได้หลังจากที่การรักษาอื่นๆไม่ได้ผลหรือล้มเหลว อย่างไรก็ตาม การรักษา HAIC ประสบปัญหา เช่น เทคโนโลยีการใส่สายสวนหลอดเลือดแดงตับ และการกำหนดแผนการรักษาให้เป็นมาตรฐาน ในอนาคต HAIC จะได้รับการคิดค้นเพิ่มเติมในการให้ใช้เป็นมาตรฐานร่วมกับการรักษาแบบสะลาย การรักษาด้วยยามุ่งเป้าระดับโมเลกุล และการรักษาด้วยภูมิคุ้มกัน

　　ปรึกษาโรคมะเร็ง

　　หากคุณต้องการทราบว่าผู้ป่วยเหมาะสำหรับการรักษาแบบบาดแผลเล็กหรือไม่ (การรักษาด้วยความเย็น  การรักษาด้วยมีดนาโน  การรักษาเฉพาะจุดแบบอุดตันเส้นเลือด ฯลฯ) และค่าใช้จ่ายในการรักษา  กรุณากรอกข้อมูลผู้ป่วย เพื่อรับคำแนะนำจากทีมแพทย์มะเร็งผู้เชี่ยวชาญของเรา

รับคำแนะนำจากแพทย์