การผ่าตัดยังคงเป็นแนวทางหลักในการรักษาโรคมะเร็งร้ายส่วนใหญ่ แต่หากเนื้องอกมีลักษณะพิเศษ เช่น พันรอบหลอดเลือด ลุกลามไปยังเส้นประสาท ใกล้กับอวัยวะสำคัญ หรืออยู่ในตำแหน่งที่มีโครงสร้างซับซ้อนจนไม่สามารถผ่าตัดได้ จะมีวิธีรักษาใดที่ปลอดภัยและได้ผลบ้าง？

　　ขอยกตัวอย่างด้วย “ราชาแห่งมะเร็ง” อย่าง มะเร็งตับอ่อน ซึ่งมีอัตราการรอดชีวิตต่ำมาก เนื่องจากตำแหน่งของตับอ่อนในร่างกายมีความซับซ้อน ทำให้การผ่าตัดทำได้ยาก อีกทั้งผู้ป่วยส่วนใหญ่มักพบโรคในระยะลุกลามแล้ว จึงทำให้ผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้เหมาะสมสำหรับการผ่าตัดมีไม่ถึง 20% ของผู้ป่วยทั้งหมด

　　ในความเป็นจริง มะเร็งตับอ่อยมักลุกลามไปยังหลอดเลือดสำคัญ เช่น หลอดเลือดแดงและดำของลำไส้ และหลอดเลือดแดงจากช่องท้อง ทำให้การผ่าตัดมีความยากและเสี่ยงสูงมาก ในทางคลินิกจึงมักใช้การฉายแสงหรือเคมีบำบัดแทน แต่เนื่องจากมะเร็งตับอ่อนตอบสนองต่อการรักษาทั้งสองแบบได้ไม่ดี ผลการรักษาจึงไม่น่าพอใจ

　　สำหรับเทคนิคการทำลายเนื้อร้ายด้วยการสลาย เช่น การจี้ด้วยคลื่นความถี่วิทยุ (RFA)， คลื่นไมโครเวฟ (MWA) หรือการสลายด้วยความเย็น (Cryoablation) แม้จะใช้ได้ในหลายกรณี แต่เป็นการทำลายเนื้อเยื่อแบบไม่เลือกเป้าหมาย จึงมีความเสี่ยงสูงที่จะกระทบกับอวัยวะสำคัญใกล้เคียง และอาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง

　　ในจังหวะนี้เอง เทคโนโลยีการสลายเนื้อร้ายแบบใหม่ที่เรียกว่า “มีดนาโน” (IRE ： Irreversible Electroporation) ก็ได้ถือกำเนิดขึ้น   เทคโนโลยีนี้ไม่มีความร้อน ไม่ได้รับผลกระทบจากความร้อนสะสม มีความแม่นยำ และไม่ทำลายโครงสร้างสำคัญรอบข้าง

　　“มีดนาโน” หรือชื่อทางการว่า เทคโนโลยีการสลายเนื้องอกด้วยกระแสไฟฟ้า (Irreversible Electroporation – IRE) มีหลักการทำงานโดยปล่อยคลื่นไฟฟ้าแรงสูงในระดับไมโครวินาทีเข้าไปยังเซลล์มะเร็ง เพื่อสร้างรูบนเยื่อหุ้มเซลล์ ทำให้เซลล์เสียหายและตายในที่สุด

　　เมื่อเทียบกับการผ่าตัดแบบดั้งเดิม “มีดนาโน” สามารถทำลายเซลล์มะเร็งได้โดยมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน เช่น การเสียเลือดน้อยกว่า จึงเรียกได้ว่าเป็นทางเลือกที่

　　“ได้ทั้งปลาและหมี”  หมายถึง ได้ประสิทธิภาพและความปลอดภัยควบคู่กัน

　　( มีดนาโนใช้คลื่นไฟฟ้าความต่างศักดิ์สูงถึง 3000 โวลต์ในรูปแบบพัลส์สั้น เจาะผ่านเยื่อหุ้มเซลล์มะเร็ง สามารถเห็นคลื่นไฟฟ้าจากมีดนาโนได้ชัดเจนบนคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (ECG) ถือเป็นวิธีรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงสำหรับมะเร็งตับอ่อนและมะเร็งที่บริเวณขั้วตับ )

　　ปัจจุบันมีงานวิจัยหลายชิ้น เช่น งานของคุณมาติน ที่รายงานผู้ป่วยมะเร็งตับอ่อน 200 รายที่รักษาด้วยมีดนาโน มีอัตราการรอดชีวิตเฉลี่ย (OS) เกิน 2 ปี อีกทั้งการศึกษาหลายศูนย์ในระดับนานาชาติรายงาน OS ถึง 30 เดือน และการศึกษาหลายศูนย์ในเอเชียพบว่า S1 ร่วมกับ IRE ช่วยยืด OS ได้ชัดเจน (28.7 เดือน)            ผลเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า มีดนาโนช่วยยืดอายุผู้ป่วยมะเร็งตับอ่อนได้จริง

　　ปัจจุบัน คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติจีนได้บรรจุเทคโนโลยีนี้ไว้ใน แนวทางการรักษามะเร็งตับอ่อน ปี 2022 แล้ว และมีคำแนะนำจากหลายแนวทางและฉันทามติให้ใช้งานจริง

　　( ผู้ป่วยมะเร็งตับอ่อนจากฟิลิปปินส์ ซึ่งไม่สามารถผ่าตัดหรือติดตั้งขดลวดช่วยระบายทางเดินน้ำดีในประเทศตัวเองได้ จึงเดินทางมาหาที่จีนเพื่อรับการรักษาด้วยมีดนาโน！ เขามีเนื้องอกขนาด 5.3 ซม. อยู่ที่หัวตับอ่อน มีโครงสร้างซับซ้อน วันนี้เราทำการรักษาด้วยเทคนิคเคลื่อนที่ผสมผสานระหว่าง CT SCAN และ Ultrasound และประสบความสำเร็จในการทำมีดนาโนเพื่อทำลายเนื้องอก )

　　นอกจากมะเร็งตับอ่อนแล้ว มีดนาโนยังมีข้อได้เปรียบพิเศษในการรักษาเนื้องอกที่อยู่ใกล้บริเวณขั้วตับ ทางเดินน้ำดี ถุงน้ำดี หรือท่อไต เนื้องอกบริเวณขั้วตับนั้นผ่าตัดได้ยากมาก และเทคนิคการจี้ด้วยความร้อนหรือความเย็นก็ไม่เหมาะสม เพราะจะทำลายโครงสร้างสำคัญของขั้วตับไปด้วย

　　แต่ทำไมมีดนาโนถึงสามารถรักษาโครงสร้างท่อและหลอดเลือดในตับไว้ได้ โดยไม่ทำลายหลอดเลือด ท่อท่อน้ำดี หรือลำไส้ ทำให้เนื้อเยื่อที่มีหน้าที่สำคัญ ฟื้นตัวได้รวดเร็วหลังการรักษา？

　　รูปภาพมาจากอินเทอร์เน็ต

　　สาเหตุที่มีดนาโนไม่ทำลายโครงสร้างอวัยวะ เพราะมันไม่ใช้ความร้อน แต่ใช้เทคโนโลยีเจาะด้วยไฟฟ้าแรงสูงความถี่สูง ทำให้เซลล์มะเร็งตายโดยไม่ทำลายโครงสร้างของอวัยวะ ช่วยหลีกเลี่ยงปัญหาการรักษาไม่สมบูรณ์หรือความเสียหายจากความร้อนที่เกิดจากการจี้แบบเดิม

　　ก่อนหน้านี้ ศาสตราจารย์ Anna จากมหาวิทยาลัยโรม ประเทศอิตาลี ได้ทำการทบทวนวรรณกรรมและวิเคราะห์ Meta เกี่ยวกับการรักษามะเร็งท่อน้ำดีบริเวณขั้วตับด้วยมีดนาโน โดยทบทวนงานวิจัยทั้งหมด 627 ชิ้น และผ่านการคัดกรองอย่างเข้มงวดจนเหลือ 6 งานวิจัยสำหรับการวิเคราะห์เชิงปริมาณอย่างละเอียด

　　ผลการวิจัยพบว่า การใช้มีดนาโนร่วมกับเคมีบำบัด ทำให้อายุรอดเฉลี่ยอยู่ที่ 25 เดือน แสดงให้เห็นว่ามีดนาโนช่วยเพิ่มอายุรอดอย่างชัดเจนในผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีขั้วตับที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ อัตราการเปิดทางเดินน้ำดีใหม่หลังรักษาอยู่ที่ 100% ซึ่งบ่งชี้ว่าคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้นมาก     แม้ว่าการศึกษานี้จะมีข้อจำกัดบ้าง แต่ก็ยืนยันว่ามีดนาโนช่วยยืดอายุผู้ป่วยกลุ่มนี้ได้อย่างมีนัยสำคัญ ในการศึกษานี้ ยังอ้างถึงงานวิจัยของโรงพยาบาลเราเกี่ยวกับการรักษามะเร็งท่อน้ำดีขั้วตับด้วยการให้เคมีบำบัดพร้อมกับมีดนาโนอย่างพร้อมกัน ซึ่งเป็นงานวิจัยแรกของโลกที่รายงานแนวทางการรักษาแบบผสมผสานนี้ วิธีนี้ไม่เพียงแต่ช่วยทำลายเนื้องอกด้วยมีดนาโนเท่านั้น แต่ยังใช้ประโยชน์จากผลทางไฟฟ้าเคมีและภูมิคุ้มกันของมีดนาโนร่วมด้วย ช่วยเสริมประสิทธิภาพการรักษาในโรคที่ยากต่อการรักษาด้วยวิธีจี้แบบเดิม คล้ายกับหลักการฉายแสงและเคมีบำบัดพร้อมกัน แสดงให้เห็นถึงความปลอดภัยและประสิทธิผลที่ดียิ่งขึ้น

　　สำหรับเนื้องอกต่อมลูกหมาก การจี้ทำลายมักเสี่ยงต่อการทำลายเส้นประสาท ซึ่งอาจส่งผลให้สูญเสียสมรรถภาพทางเพศ แต่ด้วยคุณสมบัติของมีดนาโนที่ไม่ทำลายท่อหรือเส้นประสาท จึงมีบทบาทสำคัญและไม่สามารถทดแทนได้ในผู้ป่วยกลุ่มนี้

　　โดยสรุป เทคโนโลยีมีดนาโนเป็นทางเลือกใหม่ที่มีประสิทธิภาพ สำหรับการรักษาเฉพาะที่ของมะเร็งร้ายในตำแหน่งอันตรายที่ไม่สามารถผ่าตัดได้

　　การรักษามีดนาโนในประเทศไทย

　　ในประเทศไทย โรงพยาบาลศิริราชเป็นแห่งแรกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่นำเทคโนโลยี “มีดนาโน” มาใช้ในการรักษาผู้ป่วย โดยเฉพาะโรคมะเร็งตับและตับอ่อน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 ผลการรักษาอยู่ในเกณฑ์ดี และไม่พบภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง โดยจะมีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ประเมินความเหมาะสมก่อนเข้ารับการรักษา

　　อย่างไรก็ตาม การรักษาด้วยมีดนาโนยังมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง และไม่ได้อยู่ในสิทธิประโยชน์ของระบบประกันสุขภาพภาครัฐ ทำให้มีเพียงผู้ป่วยบางรายเท่านั้นที่ได้รับการรักษาด้วยวิธีนี้ แม้โอกาสเข้าถึงจะจำกัด แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่านี่คือหนึ่งในวิธีรักษามะเร็งที่มีประสิทธิภาพสูงอย่างแท้จริง

　　ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมด้านล่างนี้

　　เทคนิคการรักษาด้วยมีดนาโน | โรงพยาบาลมะเร็งฟูด้ากว่างโจว

　　https：//www.youtube.com/watch？v=kXNTNKTJfOc&t=2s

　　'มีดนาโน' เทคโนโลยีใหม่รักษามะเร็งอย่างแม่นยำ

　　https：//www.youtube.com/watch？v=4pwGIOJ1-NQ&t=5s

　　มีดนาโน พิชิตมะเร็งตับ NanoKnife (IRE) HEART TALK WITH TIN

　　https：//www.youtube.com/watch？v=g1d5D5Tg68w&t=4s

　　การจี้ก้อนเนื้องอกด้วยมีดนาโน (Nanoknife®)

　　https://www.youtube.com/embed/An2qu0cGk8c

　　ทางเลือกใหม่  “มีดนาโน”  รักษามะเร็งในจุดเสี่ยงอันตราย

　　https://www.youtube.com/embed/vw0R5eQ8wrI

　　ปรึกษาโรคมะเร็ง

　　หากคุณต้องการทราบว่าผู้ป่วยเหมาะสำหรับการรักษาแบบบาดแผลเล็กหรือไม่ (การรักษาด้วยความเย็น  การรักษาด้วยมีดนาโน  การรักษาเฉพาะจุดแบบอุดตันเส้นเลือด ฯลฯ) และค่าใช้จ่ายในการรักษา  กรุณากรอกข้อมูลผู้ป่วย เพื่อรับคำแนะนำจากทีมแพทย์มะเร็งผู้เชี่ยวชาญของเรา

รับคำแนะนำจากแพทย์